Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Grasseto
Valerianella discoidea
Caprifoliaceae Valerianaceae
Àutri noum : Douceto, Greisseto, Pan-froument, Pan-dóu-bon-Diéu.
Noms en français : Doucette discoïde, Mâche à disque.
Descripcioun :La grasseto trachis dins li tepiero seco, lis ermas e l'areno proche de mar, ounte flouris à la primo. Es uno pichoto planto de l'an, proun ramificado, que douno d'èr à sa cousino la douceto. Fai de flour roso. Se recounèis e se destrìo dóu passeroun, Valerianella coronata emé si courouno dóu calice clafis de péu (vèire la fotò à man drecho).
Usanço :Dèu agué li mémi prouprieta que la douceto. Èi peréu uno bono ensalado champanello.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Valerianella
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Ordre : Dipsacales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun
Liò : Tepiero seco
- Champ
- Sablo
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Valerianella discoidea (L.) Loisel., 1810